Giriş Yap
Kayıt Ol
Wolfgang Amadeus Mozart
(1756 - 1791)
Wolfgang Amadeus Mozart (Johannes Chrysostomus Wolfgangus Theophilus Mozart) (d. 27 Ocak 1756 - ö. 5 Aralık 1791)
Klasik Batı Müziği'nin, en üretken ve en etkili bestekarlarından biridir. Yapıtları, senfonilerin, konçertoların, oda orkestralarının, piyanonun, operanın ve korolu müziklerin kaderini değiştirmiştir. 35 yıllık ömrüne 626 eser sığdırmıştır. Mozart Avrupalı bestekârların en popülerlerindendir ve birçok eseri standart konser repertuarlarında kullanılır. Günümüzde müzik tarihinin en büyük dehalarından biri olarak kabul görmüştür.
Salzburg'un Getreidegasse sokağında bulunan bir evin loş bir odasına Leopold Mozart'ın Johannes Chrysostomus Wolfgangus Theophilus adlı oğlu dünyaya gelidiği zaman bu evin üzerine gökten bir nur inmişti. Sonradan kendisini Wolgang Amadeus adıyla tanıtan bu çocuğun babası Salzburfg da orkestra şef muaviniydi. "Asıl Şef" olmadığından daima şikayet eden baba Mozart Schwaben eyaletinden Salzburg'a meyleden bir müzisyendi. Aydınlık devrinin hayalden uzak temkinli karakterini taşıyan bu adam mucizelere hiç inanmazdı. Lakin küçük çocuğun yaptığı ilk besteleri görünce o bile gözyaşlarını gizleyemedi. Harika çocuk Mozart, kendisiyle haklı olarak iftihar eden babası tarafından dünyanın büyüklerine takdim edildi. Onların takdirini kazandı. İmparatorlar, krallar, musikişinaslar ve daha önce şüphe etmiş olanlar bile bu çocuğun önünde hayranlıkla eğildiler. Fakat kısa zaman sonra çocukluk devrini geride bırakan genç Mozart, aynı çevreden eski ilgiyi beklediği halde, daha önce harika merakı ile bol bol bahşedilern saygı ona tekrar gösterilmedi. 30 yaşında iken olgunluk çağına eren Mozart, seviyesine uygun itibarı görmek istedi. Fakat dünya buna aldırmayarak maddi sıkıntı içinde kıvranan ve ölüm derecesinde hasta olan Mozart'ı yalnızlığa terk etti.
Kendisinden sonra gelen nesiller onu yanlış anlaşılan "rokoko tezniyatı" ile süslemiş bir "ideal" şeklinde gösterip daima "harika çocuk" olarak andılar. Onu sevdiler ama gerçek büyüklüğünü anlayamadılar. Küçük Mozart'da harikulade olan şey izah edilemeyecek şekilde kabiliyetli oluşu değildir. Evet, daha beş yaşında iken ilk Menuetini yazan bu çocuk, hiç yanılmayan işitme kabiliyeti, çeşitli enstrümanlardaki virtüozlüğünü ve irticalen çalma kudretiyle insanları teshir ediyordu. Fakat "harika" olan tarafı başka sanatkarların Goethe de dahil olmak üzere- hedefe giden yola başladığı yaşta onun kemale ermiş olmasıdır. Hayatının son 10 yılı yaratma kudretinin akla sığmaz derecede verimleşmesinden önce "İdomeneo" operasıyla başlayan bu devre, "sihirli flüt", "Requiem" eserleyile sona ermektedir. Mozart'ın hayatı ve çalışmaları fani hayatının kısalığı ile karşılaştırılırsa bu son devrede geçen ayların seneler kadar verimli oluşu olağan üstü bir gerçektir. Mozart'da bir "ölçme" duygusu, dış ve iç düzeni daima koruyan ve gerçeğin sınırlarını hiçbir zaman aşmayan bir itidal ve estetik bir güzellik şuuru vardı. Kendi deyimiyle, "ihtirasları tiksintiye varırcasına ifade etmekten" onu her zaman koruyan bu vasıflar olmuştur. Goethe gibi, büyük bir hayatiyetle kendi zamanına bağlı olan Mozart'ı yaşadığı devrin üstünde edebi bir varlık seviyesine yükselten işte budur.
Fakat daha doğduğu anda kendisine deha olmak inayeti bahşedilen Mozart bile, bütün dikkatiyle öğrenmek ve yolunu aramak zorundaydı. Babası tarafından Ph. E. Bach'ın ve Telemann'ın zihniyetine göre yetiştirilen vew Salzburg�da tatbik edilen Barok müziğini öğrenen harika çocuk, İtalya, Fransa, Almanya, İngiltere ve İsviçre gibi memleketlere yaptığı seyahatlerinde zamanında olup bitenleri opera sahasında günün modasını Mannhein ekolünün inkılapçı bestecilerinin cüretli hamlelerini , Joh. Christian Bach�ın eserlerindeki müstakbel stilin alametlerini, Gluck'un ve Shakespeare�in dramatikliğini dinledi ve gördü. Bütün bu unsurlardan farklı olarak çalıştı ve her "etüt"ünde "asıl Mozart" kat kat yükselerek çıktı. Zamanın adetine göre, saray hizmetinde çalışarak hayatını emniyet altına almaktan vazgeçip serbest sanatkarın sağlam bir temele dayanmayan yaşayış tarzını benimseyen Mozart Viyana�da Haydn ile dost oldu. Ve onun sanatından da faydalanmaya çalıştı. Daha sonra kemale ermiş büyük bir besteci olduğu halde Viyana�da oturduğu sırada ve gerekse Kuzey Almanya'ya yaptığı seyahat esnasında Leipzig'de o zamana kadar hiç tanımadığı Heandel ve Bach'ın stillerini kendine mal etmek için büyük gayretler sarf etti.
Özet olarak , Mozart asrileştirdiği "Opera Seria'nın üstadı ("Tito" operasına kadar), " Opera Buffa'yı dahiyane bir şekilde en yüksek zirvesine getiren, ("Figaro", "Don Giovanni" ve "Cosifan tutte"operalarının yaratıcısı), Alman "Müzikli piyesinin" klasik bestecisi ("Saraydan Kız Kaçırma", "Sihirli Flüt"), dini eserlerin, liedlerin ve pek çok senfonilerin bestecisi olarak karşımızdadır.
1780 yılında, Mozart'ın ilk büyük operası Idomeneo Münih'de oynanır. Ertesi yıl, Viyana'yı patronu, Prens Başpiskopos Colloredo ile ziyaret eder. Salzburg'a geri döndüklerinde, opera şefi olan Mozart, isyanını arttırır ve başpiskopos'un müzik işleriyle ilgilenmek istemez. Bu düşüncelerini söylemesiyle de başpiskopos desteğini çeker. Mozart'ın açıklamasına göre, atılması; -resmen- "kıçına bir tekme yiyerek" olmuştur. Mozart bundan sonra, aristokrasinin ilgisiyle özgür olarak Viyana'da müziğini geliştirmek için yerleşir.
Bu bir nebzede Türk tarihi için önem taşır. Türklerin Avrupa'da moda olduğu o yıllarda, Mehter marşı'ndaki ritimden esinlenen Mozart, 11 numaralı la majör piyano sanatı'nın (K. 311) 3'üncü bölümünde "Ronda alla Turca" (Türk Marşı)'nı besteler. Bu beste halen, Türkiye Cumhuriyeti'nin tüm özel davetlerinin yanı sıra, ülke tanıtımında kullanılmaktadır ve belki de Türklere yazılmış Dünya'da en fazla tanınmış bestedir.
Bu senfonilerde Mozart kendi devrini aşmıştır. Oda müziğinde Haydn'ın tekniğini o kadar geliştirmiştir ki, ihtiyar Haydn genç dostundan yeniden öğrenmeye başlamıştır. Mozart harika çocuk, pembe ışıklar altında görülen masal prensi değil, bilakis çok cepheli yaratma kudretini zenginliği bitmek tükenmek bilmeyen bir sanatkar ve Goethe'nin deyimiyle, "hayretle seyrettiğimiz ve nereden geldiğini, nasıl zuhur ettiğini kavrayamadığımız kimselerden" biridir.
Mozart Resimleri
Dogduğu Ev
Costanze Weber (Eşi)
Türk Marşı'nın bulunduğu piyano sonatından bir kesit
Bakınız, http://www.kadimdostlar.com/Tiyatro_Dunyasi_Tarihi_Oyunlar_f110/Figaro_ve_39_nun_Dugunu_Le_Nozze_Di_Figaro_Ossia_t75885.html&pid=132910#entry132910']Figaro'nun Düğünü - Le Nozze Di Figaro, Ossia La Folle Giornata' target='_blank'>Figaro%27nun' class='bbc_url' title=''>http://www.kadimdostlar.com/Tiyatro_Dunyasi_Tarihi_Oyunlar_f110/Figaro_ve_39_nun_Dugunu_Le_Nozze_Di_Figaro_Ossia_t75885.html&pid=132910#entry132910']Figaro'nun Düğünü - Le Nozze Di Figaro, Ossia La Folle Giornata
http://www.kadimdostlar.com/Tiyatro_Dunyasi_Tarihi_Oyunlar_f110/Saraydan_Kiz_Kacirma_Die_Entfuhrung_aus_dem_Serail_t75886.html']Saraydan Kız Kaçırma - Die Entführung aus dem Serail - Il Seraglio' target='_blank'>Saraydan' class='bbc_url' title=''>http://www.kadimdostlar.com/Tiyatro_Dunyasi_Tarihi_Oyunlar_f110/Saraydan_Kiz_Kacirma_Die_Entfuhrung_aus_dem_Serail_t75886.html']Saraydan Kız Kaçırma - Die Entführung aus dem Serail - Il Seraglio
Yukarı Çık
