Bu konuya 2 yanıt gönderildi

[Hale]

Çizgi Roman - Resimli Roman




Çizgi roman veya resimli roman, çizgi ile hikaye anlatmak için birbirini takip eden panellerin (çerçevelenmiş resim) kullanıldığı bir sanat türüdür.


Çizimlerle anlatılan öy­külere çizgi roman denir. Çizgi romanda kişileri olduğu gibi yansıtan gerçekçi çizgiler kullanıldığı gibi, abartılı ve karikatürleştirilmiş çizgiler de kullanılır. Bu bakımdan çizgi roman, karikatür sanatıyla iç içe, ama ondan bağımsız olarak gelişmiştir. Çizgi romanlar gerçek olayları ya da gerçekdışı öyküleri konu alabilir. Gazete ve dergilerde birkaç karede anlatılan öykülerden başka, bölümler halinde yayımlanan çizgi romanlar da vardır. Düş ürünü bu öyküler masala benzer. Kahraman­ları yaşlanmaz, ölmez ve hiç değişmez. Bazen doğaüstü güçleri vardır. Uçabilen, bir anda yok olabilen, güç durumlardan kolayca kurtu­lan üstün yetenekli kişilerden başka, konuşup gülen hayvan ve bitkiler, doğaüstü yaratıklar da çizgi roman kahramanları arasındadır.

Çizimlerin yanı sıra, karelerin ya da konuş­ma balonlarının içine yerleştirilen yazılar da anlatıma katkıda bulunur. Yazılarda öykü kahramanlarının sözleri, duygu ve düşüncele­ri yer alır.
Çizgi ve resimle bir olay anlatma yöntemi çok eskilere dayanır. Bununla birlikte bugün bildiğimiz anlamda karikatür ve çizgi romanın ortaya çıkışı baskı tekniklerinin gelişmeye başladığı, gazete, dergi ve kitap basımının hız kazandığı 18. yüzyıla rastlar.

19. yüzyılın ikinci yarısında yayımlanmaya başlanan çocuk dergileri de çizgi romanın gelişmesinde önemli rol oynadı. Avrupa'nın birçok ülkesinde çeşitli çizgi roman kahra­manları yaratıldı. Ne var ki, bugün bildiğimiz biçimiyle çizgi roman ilk kez ABD'de yayım­landı. 1897'de Rudolph Dirks'in yarattığı The Captain and the Kids ("Kaptan ile Çocuklar") konuşma balonları yardımıyla yazıların çizim içine alındığı ilk çizgi roman dizişiydi. Bu dizi sonradan ülkemizde Kaptan ve Edi ile Büdü adıyla yayımlandı.

20.yüzyılda çizgi roman, gazete ve dergiler­de yaygın bir biçimde kullanıldı. Ülkemizde Güngörmüşler adıyla tanınan ABD'li George McManus'un yarattığı Bringing Up Father ("Babayı Yetiştirirken") ilk kez 1913'te ya­yımlandı. Aslında bir roman kahramanı olan Tarzan 1929'da çizgi roman olarak yayımlandı ve serüven türündeki çizgi romanın ilk örneği oldu. Chic Young'ın Fatoş (Blondie), Al Capp'ın Hoş Memo (L/7 Ahner) adlı dizileri 1930'ların en sevilen çizgi romanlarıy­dı. Bu dizilerden Fatoş, yaratıcısı öldük­ten sonra da yeni çizerler tarafından sürdü­rüldü. Olağanüstü güçlere sahip Süpermen ("Süpermen") 1930'ların sonunda çizgi romanın bir dergi türü olarak kabul görmesi­ne yol açtı.

II. Dünya Savaşı'nın ardından daha çok toplumsal eleştiriye yönelik, gülmece ve kari­katür ağırlıklı çizgi romanlar ortaya çıktı. ABD'de Charles M. Schulz'un yarattığı, dü­şünen, sevimli köpek "Snoopy"nin yer aldığı Peanuts ("Yerfıstıklan") dizisi ilk kez 1950'de yayımlandı. Herge takma adıyla Georges Rémi'nin kahramanı Tenten (Tintin) 1929'da Belçika'da, Morris takma adıyla Maurice de Bavere'nin Red Kit (Lucky Luke) 1946'da, René Goscinny'nin yazıp Albert Uderzo'nun çizdiği Asteriks (Astérix) 1959'da Fransa'da yayımlandı. 1950'lerde çocukların yanı sıra yetişkinler için de çizgi romanlar yayımlanma­ya başlandı. 1952'de ABD'de çıkan MAD dergisi çizgi romanı alaya alan yeni bir gülme­ce anlayışının örneğiydi. Daha sonraki yıllar­da çizgi roman büyük bir hızla gelişti. 1961'de Paris'te Çizgi Roman Sevenler Derneği kurul­du. 1965'te İtalya'nın Bordighera kentinde ilk uluslararası çizgi roman kongresi toplandı.

[Hale]

Çizgi Roman - Resimli Roman



Çizgi roman veya resimli roman, çizgi ile hikâye anlatmak için birbirini takip eden panellerin (çerçevelenmiş resim) kullanıldığı bir sanat türü.

Superman

Terimler



Panel: Hikayenin gelişimini göstermek amacıyla sayfanın belli parçalara ayrılmasıyla oluşan, çerçevelenmiş bir kompozisyon birimi.
Balon: Konuşma, düşünme metinlerini panel üzerinde yerleştirmek için kullanılan görsel araç.
Ses Efekti: Sayfa yapısı içine hikâyedeki sesleri ifade etmek için yerleştirilen görsel araç.

Örümcek adam

Tarihçesi


Bir yirminci yüzyıl sanatı olarak doğan, edebiyat ve resmin birleşiminden daha öteye giderek kendi kurgu, anlatım ve görsel biçimini yaratan anlatı sanatı. Çizgi romanın ilk örneği olarak genellikle Richard Fenton Outcalt'in "The Yellow Kid(Sarı Çocuk)" (1896) gazete bandı gösterilir. Daha önce yazılı basında yer alan bazı denemelerden Yellow Kid'i ayıran özelliği, devamlı bir karakter olarak bantta görülen küçük çocuk etrafında gelişen anlatıda ilk defa çizim içine yerleştirilmiş yazıların yer almasıydı, ki bunlar yazı balonlarının atasıydı.

Yirminci yüzyıl başlarında Amerika gazetelerine üretilen ve bu gazete rekabetinin önemli bir ögesi haline gelen çizgi-bantlar daha sonra dergi formatında toplanarak yeniden basılmaya ve dağıtılmaya başlandı. Bu çizgi roman dergiciliğinin başlangıcıydı. Zamanla gazete için üretilen stokların talebi karşılamaması sebebiyle dergiler için özgün üretim ve çizgi roman yayımcısı firmaların oluşumu tetiklenmiş oldu.

Türkiye’de yayınlanan şekliyle: Jeriko

"Pulp" ile birlikte 1930-1940'larda olağanüstü satış rakamlarına ulaşan çizgi roman Süperman ile popüler kültüre önemli bir katkı da yapıyordu. Alex Raymond, Hal Foster gibi olağanüstü sanatçılar, bu sanatın ilk başyapıtlarını oluşturdu. Aynı dönemde "The Spirit(Ruh)" gazete bandıyla ünlenen Will Eisner, uzun ve verimli yaşamında bu sanata ait kuramsal çalışmalar da yaptı. Bugün sanatçının adını taşıyan yüksek prestijli bir ödül bulunmaktadır.


EC Comics Dönemi


II. Dünya Savaşı sonrası A.B.D.'de sektördeki en büyük paya sahip süper kahraman fantezi çizgi romanları popülerliklerini yitirdi. Onların yerine pulp edebiyatın kullandığı yetişkin temalar (suç, gerilim, korku, bilim kurgu) etrafında EC Comics önderliğinde yeni bir akım başladı. Fakat bu akım da kaçınılmaz olarak tutucu çevrelerden şiddetli bir tepkiyle karşılaştı. Çocuklar için yapıldığı varsayılan bir yayın türünün suç ve korku ögeleri içermesi, dönemin paranoyak cadı avı psikolojisinin ekmeğine yağ sürmüştü. Senato soruşturmalarına dek varan bu süreç sonunda çizgi roman içeriklerine sert yasaklamalar getiren bir tür oto sansür mekanizması oluşturuldu. Bunun sonucunda bu tür çizgi romanlar ve türün önderi EC piyasadan silindi.


Marvel Dönemi


60'ların başında küçük bir çizgi roman firması olan Marvel Comics bir tür mucizenin beşiği oldu. Bu mucize, çoktan ölmüş ve bir daha dirilmeyeceği düşünülen süper kahraman çizgi romanlarının yeniden doğuşu ve küçük bir firmanın sektörün ana motoru haline gelişiydi. Marvel'in yayın yönetmeni Stan Lee (Stanley Lieber) bir çizgi roman dehası olan Jack Kirby'nin firmasına gelişiyle daha öncekinden bambaşka bir süper kahraman evreni kurmaya girişti. Daha sonra Steve Ditko, Billy Everett gibi sanatçıların da kendi yaratıcılıklarını da katmalarıyla bu çıkış bir çığa dönüştü. Stan Lee, aksiyon bazlı maceralara dramatik "pembe dizi" öğeleri yerleştirerek, daha önce yarı tanrı edasında dolaşan süper kahramanları halkın arasına indirdi. Artık kozmik maceraların yanı sıra kira, trafik ya da aşk acısı gibi dertlerle de uğraşıyorlardı.


Modern Zamanlar


1980'li yıllarda Alan Moore, Frank Miller, daha sonra 90'ların başında Neil Gaiman gibi yaratıcılar Amerika cephesinde çizgi romanı yetişkinlere yakınlaştırdı. Son dönemin bu yetişkinlere yönelik, çoğunlukla pembe dizi formatında değil de kendi başlarına birer hikâye, hatta romana benzeyen eserleri İngilizce konuşulan ülkelerde 'graphic novel' adıyla anılmış, yine bu dönemde Türkiye'ye de Ergün Gündüz tarafından Joker ve Resimli Roman dergileri vasıtasıyla getirilme amacı güdülmüşse de ne bu türün ne de 'graphic novelın karşılığı olarak teklif edilen resimli roman teriminin Türkiye'de pek tutunduğu söylenemez. Avrupa’da ise başlangıcından beri daha saygın bir gözle bakılıyordu çizgi romana.


Diğer önemli bir çizgi roman okulu olarak yirminci yüzyılın son döneminde bütün dünyayı saran Japon çizgi romanı Manga ise, animelerinde (Japon animasyonlarının) desteğiyle piyasaları hareketlendirdi.


Günümüzdeki durum


Yirmibirinci yüzyılda manga dışında ciddi bir pazar kaybı yaşayan çizgi roman, Hollywood’un çizgi roman ürünlerine gösterdiği ilgi ile bir yandan yeniden ilgi çekmeye başlarken, bir yandan da film için öneri oluşturmak için üretilmek gibi bir çelişki yaşamaya başladı.

[Hale]

Çizgi Roman - Resimli Roman



Türkiye'de Çıkan Çizgi Roman Dergileri


• Kazandibi
• Akrebin Gölgesi
• Hipnoz
• Binbir Roman
• RR
• Resimli Roman
• Zeplin
• Rodeo Strip


Türkiye'de Tanınan Başlıca Karakterler


• Conan
• Kaptan Swing
• Nathan Never
• Ken Parker
• Kızılmaske
• Martin Mystere
• Mister No
• Örümcek Adam
• Süpermen
• Batman
• Teks
• Temel Reis
• Tommiks
• Zagor
• Ghost Rider
• Wolverine
• Hellboy


Türk Çizgi Romancıların Eserleri


• Abdülcanbaz
• Zombistan
• Ayılı Adam
• Tarkan
• Karaoğlan
• Otisabi
• Şehir Köpeği
• Ulçe
• Vakur Barut
• Sunguralp
• Karabasan
• Deli Gücük